فیل و فیلسوف
همانگونه که در دنیای باستان، یونانی ها در فلسفه سرآمد بودند در جهان مدرن، آلمانی ها پهلوانان فلسفی اند. آلمان فیلسوفان پرشمار و بزرگی چون نیچه، کانت، مارکس، هگل و هایدگر دارد که هرکدام برای یک تاریخ فلسفه بسنده اند (بگذریم که نیچه خودش را آلمانی نمی دانست و هگل هم ستایشگر ناپلئون و انقلاب و فرهنگ فرانسه بود).
فیلسوفان آلمان بسیار نظرورز و پُر نویس اند. به یک موضوع از ده ها زاویه نگاه می کنند. همانگونه که ملت های دیگر رمان های چند جلدی می نویسند آنان تند تند کتابهای فلسفی چاپ می کنند. برخی از نوشته های فیلسوفان آلمانی پنجاه سال پس از مرگشان هم ویرایش و چاپ نشده است.
در این باره، داستان نسبتا بامزه ای در میان دانشجویان فلسفه هست که در اینجا بازگو می کنم:
می گویند یک فرانسوی، یک انگلیسی و یک آلمانی در اتاقی نشسته بودند (انگلیس و فرانسه هم در اروپا دارای مکتب های فلسفی اند). در اتاق کناری فیلی نگهداری می شد. از این سه نفر می خواهند که به اتاق بغلی بروند و برداشت و شناختشان را از فیل بنویسند. فرانسوی به اتاق می رود و پس از ده دقیقه برمی گردد و از روی یک برگه، شعر زیبایی در وصف فیل می خواند. پشت سر او انگلیسی را به اتاق می فرستند. او پس از یک ساعت بیرون می آید و در حالی که متر و نقاله ای در دست دارد درباره ی اندازه های بدن و جنس عاج فیل گزارشی به دست می دهد. آخر سر آلمانی به اتاق می رود. یک ساعت می گذرد، نمی آید. دو ساعت می گذرد، نمی آید. یک روز می گذرد، نمی آید. یک هفته می گذرد، خبری نمی شود. سرانجام او را به زور از اتاق بیرون می کشند و می بینند یک جزوه ی هزار صفحه ای زیر بغلش زده و روی آن نوشته: درآمدی بر فیل شناسی!